قُمْ دومین شهر مذهبی ایران (پس از مشهد) است. این شهر در ۱۲۵ کیلومتری جنوب تهران، پایتخت ایران قرار گرفتهاست. شهر قم مرکز استان قم و نیز مرکز شهرستان قم میباشد. این استان در سال ۱۳۷۵ خورشیدی به تصویب هیئت دولت ومجلس شورای اسلامی به استان تبدیل شد و بعد از البرز کوچکترین استان ایران است. قم از شمال به استانهای مرکزی و تهران از جنوب به استانهای اصفهان و مرکزی و از غرب به استان مرکزی و از شرق به استان سمنان محدود است.
طبق سرشماری سال ۱۳۹۰ مرکز آمار ایران شهر قم تعداد ۱٬۰۷۴٬۰۳۶ نفر جمعیت در ۲۹۹٬۷۵۲ خانوار دارد و در رتبه هشتم پر جمعیت ترین شهرهای ایران قرار گرفتهاست
آنچه باید بدانید[ویرایش]
قم مرکزی ترین شهر مرتبط با حوزه علمیه و روحانیون است. هنگام گشت و گذار در خیابانهای قم، تعداد زیادی از روحانیون و طلاب علوم دینی را خواهید دید. همچنین نوع پوشش بانوان در قم، تا حد زیادی با دیگر شهرهای ایران متفاوت است. معمولا خانمها در قم دارای حجاب چادر مشکی اند؛ و البته این نوع پوشش هر چقدر به بخشهای مرکزی تر شهر نزدیک میشوید، پررنگ تر است. سفر به قم با حجاب رنگارنگ یا پوشش کم، شما را از عموم مردم شهر متمایز نشان خواهد داد و در اطراف حرم مطهر ممکن است توسط گشت ارشاد تذکر دریافت کنید.
شهر قم در میانه کویر قرار گرفته است و هوای آن در تابستانها فوقالعاده گرم و سوزان است. این شهر در گذشته با مشکل کم آبی مواجه بوده است (آب اصلی شهر شور است) اما هم اکنون به لطف پمپاژ آب از سرشاخه های سد دز، این مشکل برطرف گردیده است.
ورود[ویرایش]
با هواپیما[ویرایش]
در حال ساخت فرودگاه بینالمللی
با قطار[ویرایش]
ایستگاه قطار قم در میدان راه آهن قراردارد و مسافران از طریق راه آهن سراسری ایران میتوانند در ایستگاه قم پیاده شده و با تاکسی و یا پیاده به طرف حرم مطهر حضرت معصومه (س) حرکت کنند. بیشتر هتلهای لوکس شهر در اطراف حرم قراردارد. البته اخیراً ایستگاه قم واقع در خیابان ایستگاه، میدان راه آهن (نزدیک حرم) در مسیر قطارها قرار ندارد و مسافران صرفاً در ایستگاه محمدیه در حدود ۲۰ کیلومتری شهر قم پیاده میشوند.
با ماشین[ویرایش]
ورود به قم از چند مسیر است: از تهران: اگر از تهران وارد قم شوید، پس از عبور از عوارضی پایان جاده تهران قم، دو مسیر برای رفتن به مرکز شهر وجود دارد. یکی اینکه وارد میدان هفتاد و دو تن شده و از آنجا به سمت میدان امام خمینی، خیابان امام خمینی و حرم حضرت معصومه برانید؛ و دیگر اینکه پس از عبور از عوارضی پایان بزرگاه تهران – قم، همچنان به مسیر مستقیم خود ادامه دهید تا به عوارضی ابتدای بزرگراه قم – کاشان برسید. پیش از ورود به عوارضی از طریق خروجی سمت راست، به داخل رودخانه خشک قم هدایت میشوید که مستقیما به حرم حضرت معصومه و در ادامه به دیگر نقاط شهر، دسترسی دارد. پارکینگ اصلی حرم حضرت معصومه نیز در همین رودخانه قرار گرفته است. از جاده کاشان – قم: از جاده دلیجان اصفهان و اراک:
از جاده قدیم اصفهان: باید از کمربندی قبل از میدان هفتاد و دوتن وارد شهر شده و پس از عبور از خیابان ساحلی (بلوار امام رضا) به حرم حضرت معصومه برسید.
با اتوبوس[ویرایش]
پایانه اتوبوس قم، با اندکی فاصله، بیرون از قم واقع شده و اکثر ترددهای بین شهری، ربطی به این پایانه ندارد و اکثرا اتوبوسهای با کیفیت پایینتر به این پایانه رفت و آمد دارند. معمولا اکثر اتوبوسهایی که مسافران را از شهرهای دیگر به قم میآورند، مسافران خود را به جای ترمینال، در نقاط ورودی شهر پیاده میکنند. بسته به اینکه از کدام شهر به قم وارد شوید، احتمالا در یکی از مقصدهای زیر باید از اتوبوس پیاده شوید: ۱. فلکه هفتاد و دو تن ۲. عوارضی انتهای بزرگراه تهران – قم ۳. عوارضی انتهای بزرگراه کاشان – قم 4. کمربندی معمولا در همه این نقاط، در اکثر ساعات شبانه روز، تاکسیهایی که به صورت دربست مسافر میزنند، حضور دارند یا با کمی انتظار، آنها را خواهید دید؛ ولی اگر نخواهید از تاکسیهای دربست استفاده کنید، با کمی آگاهی و مهارت میشود از تاکسیهای دیگر که همراه شما مسافرهای دیگری نیز سوار میکنند، استفاده کنید و مبلغ کمتری بپردازید.
گشتن در شهر[ویرایش]
محلههای مختلف قم عبارتنداز: محله باجک، محله چهارمردان، محله آذر، محله باغ پنبه، محله سیدان، محله چهل اختران
با اتوبوس[ویرایش]
شما می توانید با اتوبوس خط واحد به همه نقاط شهر سفر کنید.بجز جاهای که اتوبوس نمیروند
با مترو[ویرایش]
در حال ساخت مونوریل و مترو
با تاکسی[ویرایش]
سرویسهای متعددی در قم در زمینه جا به جایی مسافر فعالیت میکنند. برای گردش در شهر قم از تاکسیهای متنوعی میشود استفاده کرد که با توجه به مقصد شما، تعداد نفراتتان و هزینهای که در نظر گرفتهاید میتوانید سرویس مناسب خود را انتخاب کنید.
تاکسیهای خطی: این تاکسیها در خطوط مختلف و پرتردد قم فعالیت میکنند و معمولا نرخهای پایینی دارند و نرخ آنها بر اساس نفر محاسبه شده و ثابت است. خطوط معروفی مثل حرم – پردیسان یا حرم جمکران دارای تاکسیهای خطی هستند.
تاکسیهای گردشی: که معمولا زردرنگ هستند معمولا در حال گردش در خیابانهای شهرند و بسته به مسافری که در مسیر آنها قرار میگیرد، مسیر خود را معین میکنند. نرخ این تاکسیها به طور قانونی باید از طریق تاکسی متر محاسبه شود که البته این کار انجام نمیشود و باید نرخهای هر مسیر را یک به یک یاد بگیرید و قانون واحدی برای نرخ همه تاکسیها در سراسر شهر وجود ندارد؛ ولی به هر حال کمترین مبلغی که هر تاکسی در کوتاه ترین مسیرها از شما میگیرد، مبلغ ۵۰۰ تومان به ازای هر مسافر است. البته این تاکسیها را میتوانید به صورت دربست در اختیار بگیرید و اگر با نرخها آشنایی ندارید، از او بخواهید تاکسی مترش را روشن کند. نرخ تاکسی مترها معمولا کمی بیشتر از نرخهای مرسوم بین مردم است ولی در صورتی که با نرخها آشنا نباشید، دست کم مبلغ خیلی از دور نرخی از شما دریافت نمیشود.
تاکسیهای بی سیم
تاکسی تلفنی
سواریهای شخصی
با ماشین[ویرایش]
جاذبههای گردشگری[ویرایش]
قلعههای استان قم[ویرایش]
- قلعهٔ جمکران
- قلعهٔ قرمز
- قلعهٔ گلی
- قلعهٔ مظفرآباد
- قلعهٔ زاربلاغ
- قلعهٔ ظغرود
- قلعهٔ جک
- قیزقلعه سی جمکران
- قلعه سیرو
- قلعه قیزعلی
- قلعه ملکآباد
- قلعه وتوس
- شیرین قلعه
اماکن مذهبی[ویرایش]
- حرم حضرت معصومه بزرگترین جاذبه مذهبی شهر قم است.
- مسجد مقدس جمکران بسیاری از شیعیان شب چهارشنبه از روزهای هفته و شب نیمه شعبان – تولد حضرت مهدی – از روزهای سال را به این مسجد میروند و اعمال آن را بجا میآورند. اعمال آن دو رکعت نماز تحیت مسجد است و دو رکعت نماز که به نماز امام زمان مشهور است به شیوهای خاص بجای آورده میشود.
- مسجد پنجه علی بنای مسجد پنجه علی در محله ای به همین نام (منشعب از تکیه چهار مردان) واقع شده و به جهت وجود قطعه سنگی که تصویر دستی برآن حک شده، به این نام خوانده شده است.
- مسجد اعظم مسجد اعظم در جبهه غربی آستانه مقدس حضرت معصومه (س) به سعی و اهتمام آیت الله بروجردی در سال 1374 هجری قمری توسط استاد حسین بن محمد معمار معروف به لرزاده بنا شده است.
- مسجد جامع در گوشه ای از شهر مقدس قم در لا به لای کوچه های تنگ و باریک جنوب قم که قبلا مرکز این شهر بوده است, از دور گنبد آجری عظیم توجه انسان را به خود جلب می کند که نمایان گر مسجدی با عظمت و قدیمی است.
- مسجد جامع کهک مسجد جامع کهک که به دوره صفویه منسوب است, درخارج شهرقم درخیابان ملاصدرا محله چاله حمام واقع شده است.
موزهها[ویرایش]
- موزه حرم حضرت معصومه
مناطق تاریخی[ویرایش]
- خانه تاریخی امام خمینی در خیابان معلم
- خانه تاریخی ملاصدرا خانه مسکونی وی در روستای کهک واقع شده و ساختمان آن به دوره صفویه مربوط میشود.
- خانه حاج قلی خان در مرکز بافت قدیم شهر که به محله چهارمردان معروف است، واقع شده و کوچه دسترسی آن گذر قلعه است.
- خانه زند خانه زند (حاج علی خان) در کنار محل اداره میراث فرهنگی قم و در مرکز بافت قدیمی شهر که به محله چهارمردان معروف است، واقع شده و کوچه دسترسی به این خانه همان کوچه گذر قلعه است که در گذشته به دروازه قلعه در جنوب باختر شهر منتهی میشد.
- خانه شاکری خانه شاکری منسوب به دوره قاجاریه است و دربافت قدیمی قم درقسمت جنوبی خیابان آیت الله طالقانی روبه روی بازار قدیمی در کوی حاج عسگرخان قرار دارد.
- عمارت بادگیر قمرود بادگیر و عمارت قمرود در خارج استان قم و در نواحی دشت قمرود واقع شده است.
- آرامگاه فتحعلی شاه فتحعلی شاه یکی از شاهان دوره قاجار است که پس از آقامحمد خان، شاه ایران شد. وی در زمان حیات خود در قسمت شمالی صحن عتیق مقبرهای را تزیین نمود که هم اکنون در همان جا به خاک سپرده شده است. این مقبره در اصل از آثار بیگم صفوی است و قاعده گنبد مقبره، هشت ضلعی نامنظم است. در سال ۱۲۸۰ هجری قمری در دوره ناصرالدین شاه، تزیینات آیینه کاری آن به گچ بری تبدیل شده است. ازاره آن از سنگ مرمر بوده و لوحه مرمر با زمینه طلاکوب که تاریخچه زندگی فتحعلی شاه بر آن نوشته شده، بر روی سپر صفه نصب شده است.
- آرامگاه محمد شاه آرامگاه محمدشاه قاجار در ضلع باختری صحن عتیق، در ورودی مسجد بالاسر واقع شده است. تزیینات داخلی این گنبد مجموعهای از گچ بری و آیینه کاری است. لوح مرمر مرقد از نظر حجاری نفیس میباشد.
- آرامگاه مستوفی آرامگاه مستوفی که در ضلع شمال خاوری صحن عتیق قرار گرفته، به پدر یکی از رجال مشهور عهد قاجار (مستوفی الممالک) تعلق دارد. ساخت اصل بنای آرامگاه، به شاه بیگم صفوی منسوب است که در سال ۱۳۴۵ هجری قمری از طرف فتحعلی شاه قاجار تعمیر و ایوان آن نیز تزیین شده است. گچ بری این آرامگاه به صورتی بسیار نفیس انجام گرفته است.
- آرامگاه علی بن بابویه قمی گنبد ابوالحسن علی بن الحسین بن موسی بن بابویه قمی، پدر شیخ صدوق در کنار خاوری قبرستان قدیمی بابلان و هم اکنون در خاور خیابان ارم و در مقابل مقابر الشیوخ (شیخان) واقع شده است. دارای قبه، بقعه، ایوان و صحنی مشتمل بر سه حجره است. برفراز بقعه، گنبدی از آثار صفویه قرار دارد که بیش تر از نیم قرن قبل تجدید بنا شده و با کاشیهای دوالی فیروزه فامی آراسته شده است. در مواضع مختلف آن با کاشیهای الوانی به خط بنایی در بالا نام جلاله و در وسط، نام محمد و در پایین نام علی نوشته شده است.
- ایوان مهدعلیا صفوی از آثار مهد علیا همسر یا مادر سلیمان صفوی است که در سال ۱۱۲۹ بنا شده است. این ایوان به دهانه ۱۱ و درازا ۱۲ و ارتفاع ۱۴ متر با جلا و جرزهای آجری و محرابی زیبا آراسته به گچ بری و کتیبهای کمربندی و پوشش رسمی بندی در سه قسمت با ۹ غرفه با چندین درگاه از طرفین به دو شبستان خاوری و باختری مرتبط است. این ایوان زیبا به لحاظ قدمت ومعماری از ارزشهای جهانگردی برخوردار است.
- باغ گنبد سبز در انتهای خیابان چهار مردان قم، جنب گلزار شهدا و در بخش خاوری شهر، درون باغی کوچک موسوم به باغ گنبد سبز، سه اثر تاریخی از قرن هشتم هجری به جای مانده است. این منطقه در محل به دروازه کاشان مشهور است و گنبدهای آن نیز به گنبدهای دروازه کاشان معروف میباشند. با توجه به کتیبههای تاریخی موجود، دو گنبد از این مجموعه محل دفن خاندان فرمانروایان مستقل قم در قرن هشتم هجری قمری است. کتیبه گنبد سوم از بین رفته است وتاریخ و صاحب آن معلوم نیست اما با توجه به مدارک مختلف، این گنبد نیز از نظر تاریخی به همان دوره مربوط میشود. مردم قم، این سه بنا را به صورت مجموعه مدفن سعد، سعید و مسعود از بزرگان عربهای اشعری و احیاکنندگان قم در دوره اسلامی میدانند. بر اساس کتیبه تاریخی موجود، این سه گنبد، مدفن خواجه اصیل الدین، خواجه علی صفی و شخص گمنام دیگری است.
- تیمچه بزرگ یکی از بناهای تاریخی و زیبای قم به شمار میآید که در نزدیکی مجموعه آرامگاهی حضرت معصومه (س) واقع شده است. معماری این بنا در دوره قاجاریه و توسط استاد حسن قمی (هنرمند و معمار مشهورآن دوره) صورت گرفته است. بنای تیمچه بزرگ قم از دو طبقه با پوشش طاق و گنبد تشکیل شده است که طبقه پایینی دارای ۲۰ حجره و طبقه بالایی آن دارای۱۲ غرفه با ارسیهای زیبا است. زوایای بالای حجرهها وپاطاق پوشش چشمه شمالی بنای تیمچه مقرنس گچی دارد. وجه تسمیه این بنا به «بزرگ» به جهت دو تیمچه کوچکتر قم بوده که در جریان تعریض خیابان از بین رفتهاند.
- تپه قلعه مبارکآباد تپه قلعه مبارکآباد در بخش مرکزی دهستان قنوات و حدود ۲۰۰ متری روستای مبارکآباد و خاور قم درسمت راست جاده قم سراجه واقع و فاصله آن تا شهرستان قم ۶ کیلومتر است. با توجه به آثار به دست آمده قدمت این تپه به دوران ساسانیان میرسد. هم چنین برروی سطح تپه تکه سفالهایی مربوط به قرون ۷٬۴ هجری و قطعات شکسته وناقص آجرهایی باضخامت ۴ سانتیمتر ویک نمونه به عرض ۱۰ سانتیمتر وضخامت ۳ سانتیمتر وبه شکل مستطیل دیده شده است.
باید انجام داد[ویرایش]
- از آن جا که شهر قم بافتی مذهبی دارد، مکان های زیارتی زیادی در قم وجود دارد. از آن جمله می توان به حرم حضرت معصومه (س) و مسجد مقدس جمکران اشاره کرد.
- تیمچه بزرگ قم در بازار قم، یکی از بناهای سنتی قم است که طرفداران زیادی دارد.
- بازدید از خانه امام خمینی در قم
- رفتن به مکان های تفریحی از جمله پارک جنگلی بوستان علوی در انتهای بلوار الغدیر و پارک آبی آب و تاب با سرسره های آبی هیجان انگیز در انتهای بلوار الغدیر
آموزش[ویرایش]
در قم مدارس زیادی وجود دارد مانند مجتمع آموزشی و تربیتی هدایت، مدرسۀ توحید، مدرسۀ گیوه چی و… همین طور مدارس تیزهوشان بسیاری وجود دارد که بهترین آن مدرسه شهید قدوسی در زین الدین است. برای خرید کتب درسی و همین طور کمک درسی به پاساژ قدس میتوانید مراجعه کنید. پاساژ قدس روبروی کتابخانه آیتالله مرعشی نجفی در خیابان ارم است.
پول[ویرایش]
مردم قم از شرایط اقتصادی خوبی برخوردار هستند.
خرید کردن[ویرایش]
سوهان قم، یک شیرینی بسیار خوشمزه و سوغات مشهور شهر قم است. مرکز خریدهای بسیاری در قم وجود دارد:
خوردن[ویرایش]
برای آگاهی از رستوران ها،فست فود ها و کافی شاپ های قم می توانید به راهنمای قم فود مراجعه کنید.
قیمت مناسب[ویرایش]
یکی از غذاهای خوشمزه که در قم به وفور یافت میشود و به خاطر قیمت پایین و سرعت سرو، طرفداران زیادی دارد، فلافل است. تقریبا در اکثر خیابانهای قم دهها فلافل فروشی وجود دارد ولی اکثر فلافل فروشیها در حوالی مرکز شهر، اطراف حرم حضرت معصومه و خیابانهای صفاییه و چهارمردان واقع شدهاند.
قیمت بالا[ویرایش]
نوشیدن[ویرایش]
در قم، بهترین مکان ها برای نوشیدن و همین طور بستنی خوردن میدان شهید دستغیب است.
خواب[ویرایش]
ارتباطات[ویرایش]
پیش شماره تلفن قم ۰۲۵ است و هم اینک شماره تلفنهای قم، هشت رقمی هستند.
تلفن[ویرایش]
اینترنت[ویرایش]
اینترنت در قم هم وجود دارد! از آنجا که قم از اولین شهرهای ایران بوده است که اینترنت پرسرعت به آن آمده و گسترش یافته است، از این نظر نسبت به شهرهای هم اندازه دیگر، از وضعیت خوبی برخودار است. شرکتهای مهم ارائه کننده اینترنت پرسرعت (ADSL) باسیم و بیسیم در قم فعال هستند. مثل شاتل، عصرتلگرام، مخابرات، صبا، مبین نت و وایمکس از نظر پوشش اینترنت پرسرعت موبایل نیز وضعیت نسبتا مناسب است. اینترنت 3G همراه اول و ایرانسل در اکثر مناطق شهر پوشش دارد، هرچند ممکن است در بعضی مواقع از سرعت خوبی برخوردار نباشد. در برخی مناطق 4G هم پشتیبانی می شود.
سطح امنیت[ویرایش]
قم به خاطر داشتن مردم مذهبی و متدین از امن ترین شهر های ایران است.